NIETZSCHE AĞLADIĞINDA / IRVIN D. YALOM


      “ Yoğun ve sürükleyici. Edebiyatla da düşünebileceğini gösteren müthiş bir örnek...” Arka Kapak

      Bu arşivi yapmanın bana bir katkısı da,bazı kitapların zaman zaman tekrar okunması gerektiğini farketmem oldu.Bu kitabı 2000 yılında okumuştum. Ama yine de tekrar okumak üzere bir kenara ayırmaya karar verdim...
      Kitabı bu denli etkileyici kılan ise, karakterlerin gerçek oluşu, hikayenin yaşadıkları dönemde anlatılmış olması ve gerçek hayatlarından yaşanmışlıklar içermesi. Irvın Yalom, bu yaşanmışlıkları, yarattığı kurgu ile öyle güzel harmanlamış ve öyle nefis bir roman çıkarmış ki ortaya, “tüm zamanların en iyi psikolojik romanı” tabirinin hakkını sonuna kadar vermiş...
       Nietzsche, genç,özgürlüğüne düşkün,evliliğe inanmayan bir şair olan Lou Salome'a aşık olur. Salomé tarafından reddedilen Nietzsche, artık kadınlara karşı öfke ve nefret doludur. Buraya kadar bunlar gerçekten yaşanmıştır. Bundan sonrasında ise Yalom'un kurgusu devreye girer. Salomé, Nietzsche'den aldığı nefret ve öfke dolu mektuplardaki duyguların, ümitsizlik ve intihar düşüncesine dönüştüğünü farkeder. Bunun üzerine dönemin ünlü doktorlarından ve gerçekte de psikanalizin kurucularından olan Dr. Breuer'e gelerek Nietzsche'yi tedavi etmesini ister. Dr. Breuer tedaviyi kabul eder ve zaman zaman arkadaşı olan Sigmund Freud'u da dahil ederek Nietzsche ile seanslarına başlar. Bu seanslar her ne kadar Nietzsche için düşünülse de bir süre sonra birbirlerinin hastası ve doktoru olacaklardır. Kitap, işte bu seanslar üzerine kurulmuştur aslında. Psikanalizin temel taşlarını, yöntemlerinin oluşumunu, yaklaşımlarını ve Nietzsche'nin düşünce şeklini,aforizmalarını da net bir şekilde görmemizi mümkün kılar. Nietzsche'nin etrafına ördüğü duvarları,inkar ve ümitsizlik halindeki duygu durumunun, kitabın sonlarına doğru Breuer'in onu bir komadan çıkarması ile teslim oluşa dönüşmesi ise kitabın bir diğer enteresan yönü. Aynı eser içinde Nietzsche'yi hem ödün vermeyen,uzlaşmayan,boyun eğmeyen haliyle hemde olabilecek en uysal ve teslim olmuş haliyle okumak mümkün.
       Kitapta bir diğer önemli karakterde Lou Salomé'dur. 1880 yılındaki kadın profiline tamamen aykırı olan Salomé'un bağımsızlığı ve özgürlüğüne düşkünlüğü,ilişkilere bakış açısı ve ayakları üzerinde duruşu dönemin kadınlarına bakıldığında devrim niteliğindedir. Ve Yalom,Salomé'un karakterlerimize yaşattığı duyguları, onların ilişkilerini ve bakış açılarını nasıl etkilediğini oldukça başarılı bir şekilde kurgulamıştır.
       Kitap, hem Nietzsche'nin felsefesini hem psikanalizi anlamak için kullanılabilecek bir kaynak niteliğinde. Felsefe ve psikolojiye ilginiz varsa çok şey öğrenebileceğiniz, sorgulamadan okuyamayacağınız, sık sık altını çizmek istediğiniz satırlarla dolu harika bir kitap. Ben yıllar önce okuduğumda bir çok yerin altını çizmiş notlar almışım ancak biliyorum ki geçen zamanda öğrendiğim,deneyimlediğim ve yaşadıklarımla tekrar okuduğumda, belki de hiç farketmediğim başka kapıları da aralayabilirim...Böyle kitaplar herhangi bir roman gibi bir kere okuyup kaldıracağınız türden kitaplar değildir. Sorgulatan,düşündüren bunları yaptığınızda kişisel ve ruhsal gelişimlerimize fazlasıyla faydalı olabilecek kitaplardır. Önemli olan, kitabı, varolan tüm inançlarımızı,alışkanlıklarımızı,bildiklerimizi ve ön yargılarımızı bir kenara bırakarak olduğu gibi okumaktır. İşte bu noktada gelişime ve kendinize doğru yapacağınız yer yer acımasız ama bir o kadar doyurucu bir yolculuğa tam anlamıyla katılmış olabilirsiniz.
       Kitabın dili ve anlatımı oldukça anlaşılır. Eğer daha önce Nietzsche'nin kitaplarını en azından Böyle Buyurdu Zerdüşt'ü okuduysanız kitap daha tanıdık gelecektir. Çeviri de oldukça iyi bu da tabi ki okumayı kolaylaştırıyor.
      Ben kitabın 6. baskısını okumuşum, şu anda ise 66. baskısı satışta. Bu kadar çok satan hemen her kitabın kaderi bir gün film olmaktan geçiyor sanırım. Bu kitabında bir filmi var ve kitabın hayranı olarak tabi ki izledim. Pişmanım evet,çünkü kitabın can alıcı kısmı seanslarken,filmde bu seanslar sürekli olarak kısaltılıp verilmiş. Nietzsche'yi canlandıran karakteri oldukça başarılı bulmuş olsamda filmi sevmedim. Ben bazı kitapların sadece okunmak için olduğuna inanıyorum. Bu kitapta onlardan biri. Önce filmini izlerseniz büyük hata edeceğinizi düşünüyorum, oldukça eksik ve yanıltıcı olacaktır.
      Alanında böylesi eşsiz bir kitabı özellikle felsefe ve psikolojiye merakı olanlara kesinlikle tavsiye ederim. Ve bir de Nietzsche severlere tabi ki... 29/11/2015
Kendinize yapacağınız bu yolculukta keyifli okumalar...
Sevgilerimle ;)
Film afişi

Altını Çizdiklerim;

  • Sürülere özgü bu zevkler belki herkes için geçerli değil.” dedi Nietzsche,başını iki yana sallayarak. “Üç kez elimi uzattım ve başkalarıyla aramda köprü kurma girişiminde bulundum. Ve üçünde de ihanete uğradım.
  • Bir insanın kendine karşı en büyük ödevi gerçeği keşfetmektir.”

  • Ümit kötülüklerin en kötüsüdür, çünkü işkenceyi uzatır.”

  • Bağımsızlığa damgasını vuran şey nedir? - İnsanın kendinden artık utanmıyor olması!
  • Sanırım gözlerimin zayıflığından da çıkarım var. Yıllar oldu öteki düşünürlerin yazdıklarını okuyamıyorum. Böylece, onlardan ayrı kendi düşüncelerimi oluşturuyorum. Yalnızca kendi deneyimlerime dayanarak yazıyorum. Yani yazılarımı kanla yazıyorum ve en iyi gerçek kana bulanmış gerçektir.”
  • Ölümün ağzımdaki tadı bana hem bir yön çizdi hem de cesaret verdi. En önemlisi bana kendim olma cesaretini verdi. Ben bir profesör müyüm? Filolog muyum? Filozof muyum? Kimin umrunda?”
  • Ruhunda sükunete kavuşmak ve mutlu olmak isteyen insanlar inanmalı ve iman etmelidir, ama hakikatin peşindeki insanlar iç huzurundan feragat edip yaşamlarını bu sorgulamaya adamak zorundadırlar.”
  • Bazı filozoflar ölümlerinden sonra doğarlar!”
  • Yine de en çok çiğ damlası,en sessiz gecede düşer,biliyorum.”



Orjinal Adı: When Nietzsche Wept
Yazar : Irvin D. Yalom / 1931 - ABD
Sayfa Sayısı : 342
Yayınevi : Ayrıntı Yayınları
Yayın Tarihi : 1998 / 6.baskı
Çeviri : Aysun Babacan
Tür : Roman

                                                                                                                                                                       


YAZAR HAKKINDA;
13 Haziran 1931 doğumlu Irvin D. Yalom, Rus kökenli, Yahudi asıllı, ABD'li psikiyatrist, varoluşçu,psikoterapist,yazar ve eğitimcidir. Birçok popüler esere imza atmış olan Yalom ünlü bir psikoterapisttir. En popüler eseri Nietzsche Ağladığında'dır.Hala ABD Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde psikiyatri profesörlüğü yapmaktadır.Dilimize çevrilmiş 21 kitabı mevcuttur.



Hiç yorum yok :

Yorum Gönder